Polacy w Wilnie
W Wilnie mieszka ok. 90 tysięcy Polaków i osób polskiego pochodzenia. Tak duża liczba Polonii spowodowana jest bogatą historią łączącą litewską stolicę z Polską.
Kontakty pomiędzy Polską i Litwą sięgają wczesnego średniowiecza, księżniczka litewska Aldona Anna była nawet polską królową poprzez małżeństwo z polskim królem Kazimierzem Wielkim.
Zawarta w 1385 roku unia ww Krewie złączyła oba narody tworząc unię łączącą Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie aż do rozbiorów.
Unia spowodowała spolonizowanie większości litewskiej szlachty, zamieszkującej głównie duże miasta, takie jak Wilno czy Grodno oraz ich okolice.
Podczas I wojny światowej odradzająca się Rzeczpospolita utraciła Wilno, na rzecz Litwy, jednak już w 1922 roku za sprawą tzw. buntu Żeligowskiego Litwa Środkowa razem z Wilnem wróciła do Polski, a Wilno zostało stolicą województwa wileńskiego.
Po wybuchu II wojny światowej Sowieci, którzy zajęli miasto przekazali je Litwinom.
Niedługo później, bo w czerwcu 1940 roku Armia Czerwona ponownie zajęła Wilno. Od lipca 1940 roku miały miejsce masowe wywózki obywateli polskich w głąb Syberii. Szacuje się, że deportowano ok. 35 tysięcy osób, w większości polskiego pochodzenia.
W 1941 roku Wilno trafiło pod okupację niemiecką. W lipcu 1944 roku Armia Krajowa, skoncentrowana pod Wilnem podjęła próbę odbicia go z rąk Niemców, tzw. Operacja Ostra Brama. Operacja zakończyła się sukcesem – 13 lipca armia polska i sowiecka odbiły Wilno z rąk Niemców, jednak sowieci rozpoczęli masowe aresztowania polskich żołnierzy i zajęcia miasta przez Armię Czerwoną. Po II wojnie światowej Litwa wraz z Wilnem została wcielona do ZSRR, a większość Polaków została przesiedlona.
11 marca 1991 roku Litwa ogłosiła niepodległość, a Wilno zostało jej stolicą.
Do dziś w Wilnie Polonia jest bardzo widoczna – w mieście działają polskie szkoły, kościoły odprawiają msze w języku polskim, działają polonijne organizacje – domy kultury, gazety, kluby sportowe a także polskie oddziały polskich uczelni wyższych.
Polacy i organizacje polonijne w Wilnie:
Dom Kultury Polskiej w Wilnie - polskidom.lt
Dziennik Polski na Litwie – Kurier Wileński - kurierwilenski.lt
Instytut Polski Wilno - www.lenkukultura.lt
Kurier wileński - kurierwilenski.lt
wilnoteka.lt - www.wilnoteka.lt
Fundacja Wileńszczyzna - wilenszczyzna.org.pl
Klub Sportowy "Polonia" Wilno - www.kspolonia.lt
KWW - Klub Włóczęgów Wileńskich - www.facebook.com/KWW-Klub
Głos z Litwy - Pogoń.lt - www.pogon.lt
Magazyn wileński - www.magwil.lt
FMT TV Fakty Muzyka Telewizja - www.fmt.tv
Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą - www.rossa.lt
Centrum Polonistyczne Uniwersytetu Wileńskiego - www.filpol.flf.vu.lt
Wydział Ekonomiczno-Informatyczny w Wilnie Uniwersytetu w Białymstoku - www.uwb.lt
Stowarzyszenie Inżynierów i techników Polskich na Litwie - technikwilenski.cba.pl
Związek Harcerstwa Polskiego na Litwie - zhpnl.lt
Radio Znad Wilii - zw.lt
Polska Macierz Szkolna na Litwie - portalszkolny.org
Polska Galeria Artystyczna "Znad Wilii" - www.znadwiliiwilno.lt
Polska Księgarnia ELEPHAS - www.facebook.com/Ksi%C4%99garnia-ELEPHAS
Polski Klub Dyskusyjny - polskiklub.lt
Polski Teatr w Wilnie - www.wilteatr.lt
Skomentuj
Nikt jeszcze nie skomentował, bądź pierwszy!